طب آیورودا چیست ؟
طب آیورودا
طب آیورودا چیست و چه ارتباطی با دنیای پزشکی دارد؟ آیا واقعاً می توان به درمان از طریق آیورودا امیدوار بود؟ آیا این تکنیک قادر است تنها بخش خاصی از بیماری ها را درمان کند یا برای طیف وسیعی از امراض کاربردی است؟ و …. تعاریف و آوازه های بسیار زیادی که در مورد طب آیورودا عنوان شده، رسانه اینترنتی پزشک آشنا را بر این داشت تا در این مطلب در مورد این موضوع صحبت کرده و آن را به چالش بکشد. پس اگر به درمان های مختلف علاقمند هستید تا انتهای مطلب همراه ما باشید.
آیورودا چیست ؟
در واقع آیورودا یک علم پزشکی کهن است که از هندوستان سرچشمه می گیرد. کلمه آیورودا یکی از اصطلاحات عامیانه مردم هند باستان است. مردم هند باستان که با زبان سانسکریت صحبت می کردند، اصطلاح دانش زندگی را با کلمه آیورودا انتقال می دادند.
سال هاست که در هند از این طب به صورت گسترده ای استفاده می شود و اصلی ترین هدف آن ایجاد تعادل بین روح و جسم است. زیرا بر طبق اصول نهفته در این طب، عدم تعادل در بدن موجب ایجاد بیماری و مشکلات می گردد.
هدف از این مکتب پیشگیری از بیماری های مختلف است نه مقابله با آن و جالب است بدانید که اغلب افراد آیورودا را با انواع داروهای گیاهی می شناسند، این در صورتی است که روش های دیگری از قبیل ماساژ، یوگا، رژیم غذایی و … نیز در این طب سهیم هستند.
تیپ های مختلف بدنی در آیورودا
متخصصان این تیپ افراد را به چند گروه تقسیم بندی کرده اند. در واقع در این طب سه تیپ بدنی یا دوشا داریم: واتا، پیتا و کافا. این تیپ ها بر اساس انواع مختلف بدن، صفات شخصیتی، گرایش ها و نیازهای غذایی دسته بندی می شوند.
هر تیپ بدنی یا دوشا از ۵ عنصر اصلی: آب، آتش، زمین، هوا و ابر تشکیل شده است. هر شخص یک ترکیب منحصر به فرد از سه تیپ شخصیتی است که ویژگی های فیزیکی و روانی او را تعیین می کند. اصلی ترین هدف از تمرینات، رژیم، ماساژ و … آیورودا، پیشگیری از عدم تعادل در تیپ های شخصیتی است.
بر طبق قوانین این طب، عدم تعادل می تواند به دلیل ترکیبی از کمبود مواد غذایی، فعالیت های بدنی بیش از حد زیاد یا بیش از حد کم، استرس مزمن، نوسانات فصلی، قرار گرفتن در معرض سموم و شیوه ناسالم زندگی باشد.
تیپ بدنی واتا
افراد با بدن های لاغر، سبک و استخوان های کوچک در این گروه دسته بندی می شوند. این افراد به راحتی چاق نمی شوند و همچنین به سختی غذا را هضم می کنند. افرادی که در این تیپ بدنی دسته بندی می شوند، به عنوان افراد خلاق، کنجکاو، پرانرژی با ذهنی باز شناخته می شوند.
این افراد همچنین استرس، ترس و در برخی از موارد پراکندگی مغزی را تجربه می کنند. واتاها مستعد بیماری های روحی مرتبط با ترس و غم از قبیل اختلالات عصبی، آرتریت، بیماری قلبی و بی خوابی هستند.
تیپ بدنی پیتا
افراد با بدن های متوسط، ورزش کار و متعادل از لحاظ وزن یا عضله در این دسته جای می گیرند. پیتاها بسیار باهوش هستند، به سختی تلاش می کنند، جاه طلب بوده و رقابت را دوست دارند. این اشخاص همچنین در برخی از اوقات پرخاشگر و عصبی نیز هستند.
انرژی موجود در بدن افراد پیتا نقش مهمی در عملکرد متابولیک، جذب مواد مغذی، هضم و دمای بدن دارد. این افراد در مقابل بیماری و مشکلاتی از قبیل فشار خون بالا، مشکلات قلبی، بیماری های عفونی و شرایط گوارشی آسیب پذیر هستند.
تیپ بدنی کافا
این تیپ با افزایش وزن مبارزه می کند. ساختمان بدنی بزرگ، پرقدرت و محکمی دارد. اغلب این تیپ را به عنوان شخصی بخشنده، عاشق و حامی می شناسند. اما تنبل، حسود، سست و در برخی موارد غمگین از دیگر خصوصیات این تیپ شخصیتی است.
انرژی موجود در بدن افراد کافا نقش پررنگی در تغذیه، استراحت، آرامش، تولید مثل و مراقبت از دیگران و ایجاد سیستم ایمنی قوی دارد. مشکلات و بیماری هایی که ممکن است این تیپ شخصیتی با آن مواجه شود عبارتند از سرطان، چاقی، دیابت، احتباس مایعات و بیماری های تنفسی.
رژیم آیورودا
با توجه به اینکه آیورودا، بر اساس تغییرات ریتمیک حاکم بر طبیعت باید تغییر کند، بنابراین مواردی از قبیل طلوع و غروب، تغییر فصول، تغییر مراحل زندگی ( تولد، رشد و مرگ) و… بر روی غذاها و مواد خوراکی آن تاثیر می گذارد.
رژیم های مختلف آیورودا، شامل بسیاری از غذاهای سالم می شود که به راحتی قابل هضم بوده، دارای مواد مغذی هستند و توانایی ارتقاء سلامت روده را دارند.
شواهد زیادی وجود دارد که نشان می دهد این رژیم به افراد کمک می کند تا بر مشکلاتی که بر روی دستگاه گوارش تاثیر می گذارند از قبیل اسهال، یبوست، بواسیر، سوزش معده و … چیره شوند.
گفته می شود که طب آیورودا، به کل بدن فرد اشاره دارد. این موضوع به این معنی است که رژیم غذایی، مدیریت استرس و اضطراب، استفاده از گیاهان، ادویه ها و مکمل ها و همه مواردی که به سلامت کلی فرد کمک می کنند، به هم گره می خورند. برخی از فواید این رژیم عبارتند از:
- افزایش تمرکز و کاهش اضطراب
- افزایش سم زدایی در بدن
- مدیریت وزن
- بهبود باروری و سلامت جنسی
- کاهش التهاب
- بهبود راندمان دفع
- بهبود سلامت روده.
ماساژ آیورودا
ماساژ آیورودا نوعی از ماساژ است که در آن تمرکز اصلی بر روی پاکسازی کانال های انرژی، متعادل کردن چاکراه ها و دفع سموم می باشد. سبک و جریان این ماساژ در افراد خاص بر اساس نیاز آنها تعیین می شود.
به این ترتیب ممکن است تکنسین شما از ضربه زدن، فشردن، ورز دادن و یا ضربات ماساژ سنتی طب آیورودا استفاده کند. به صورت کلی عملکرد اصلی این ماساژ افزایش گردش خون و تخلیه لنفاوی می باشد. از دیگر مزایای ماساژ طب آیورودا می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- تقویت سیستم ایمنی
- کمک به افراد بیمار برای بهبود وضعیت جسمانی
- افزایش نشاط
- جوان کننده
- ترمیم کننده
- ایجاد آرامش عمیق
- دفع سموم و پاکسازی
- کاهش استرس و اضطراب.
جایگاه جنسینگ در طب آیورودا
استفاده از جنسینگ هندی در طب آیورودا بسیار مرسوم است. جنسینگ یک گیاه کوچک چوبی است که در نواحی شمال آفریقا و هند رشد می کند. هندی ها از ریشه و میوه های جنسینگ برای تهیه یکی از پرکاربردترین داروهای گیاهی آیورودا استفاده می کنند.
بر اساس تحقیقات انجام شده، جنسینگ هندی هورمون کورتیزول ( هورمونی که حین استرس و نگرانی از غدد فوق کلیوی ترشح می شود) را کاهش می دهد. از این رو متخصصان این طب از این دارو برای کاهش اضطراب و استرس استفاده می کنند.
علاوه بر این نتایج حاکی از این است که جنسینگ هندی می تواند قدرت باروری در مردان، حافظه و رشد ماهیچه ها را افزایش و قند خون را به خوبی کاهش دهد. عده ای هم بر این باورند که جنسینگ می تواند التهاب را از بین برده و سیستم ایمنی را تقویت کند.
نکات مهم حین استفاده از ادویه های طب آیورودا
به طور کلی استفاده از مقادیر جزئی از ادویه ها و داروهای طب آیورودا برای پخت و طعم دهی غذاها امن می باشد. البته این در حالی است که بیشتر تحقیقات روی خواص این مواد در مقادیر بالا انجام شده است.
استفاده از مقادیر بالای داروهای این طب برای کودکان، زنان باردار و خانم هایی که در حال شیردهی هستند به هیچ وجه مناسب نیست. مصرف این داروها برای کسانی که بیماری زمینه ای دارند، یا از داروهای خاص استفاده می کنند باید با نظر پزشک باشد.
متاسفانه بر تولید و توزیع ادویه ها نظارت بسیار کمی وجود دارد، به همین خاطر گاهاً برخی از ادویه ها با فلزات سنگین ترکیب می شوند. بنابراین حتماً لازم است تا داروهای گیاهی و ادویه های مصرفی خود را از مناطق معتبر تهیه کنید.
طب آیورودا در تهران
با توجه به گستردگی این طب در سراسر جهان و استقبال افراد از آن، بسیار طبیعی است که در ایران هم کلینیک هایی با هدف درمان از طریق طب آیورودا ایجاد شوند. در حال حاضر طب آیورودا در تهران و برخی دیگر از شهرهای کلان کشور در حال اجرا می باشد.
اغلب پزشکان متخصص این طب در ایران، دانش خود را به صورت مستقیم از پزشکان و مکتب های پزشکی هند به دست می آورند. برخی از آنها این علم را با طب سنتی در هم آیخته و بهترین و موثرترین پیشنهادها را برای پیشگیری و درمان بیماری ها ارائه می کنند.
سخن پایانی
همانطور که متوجه شدید آیورودا طبی است که به صورت گسترده بر انواع بیماری ها تمرکز کرده و از طرق مختلف مانند ماساژ، رژیم و … سعی در پیشگیری و درمان مشکلات و بیماری ها دارد. اما آنچه که باید در استفاده از این طب مورد توجه باشد، رعایت تعادل در استفاده از داروها، ادویه ها و … می باشد.
تحریریه پزشک آشنا
