کلینیک درد چیست و چه کمکی به افراد جامعه می کند؟
کلینیک درد
کلینیک درد مرکز درمانی است که برای درمان انواع دردهای حاد، مزمن ماهیچه ای ، استخوانی ، مفصلی ، سرطانی و … بنیانگذاری شده است. در این کلینیک ها چندین فوق تخصص از رشته های مختلف با همکاری یکدیگر تلاش می کنند تا درد بیمار را درمان یا به اندازه کافی کاهش دهند. در این مطلب رسانه اینترنتی پزشک آشنا سعی دارد تا شما را به طور کامل با مفهوم درد ، کلینیک درد چیست و وظیفه آن که در ایران به طرز غریبانه ای ناشناخته مانده است، آشنا کند.
کلینیک درد چیست ؟
درد یک پدیده‌ی زیستی، روانی و اجتماعی آزاردهنده و نامطلوب است که تمام انسان‌ها آن را تجربه کرده‌اند و همواره درصدد مبارزه با درد بوده‌اند. درد محرکی است که موجب مراجعه‌ی سریع بیمار به پزشک می‌شود و یک نشانه‌ی عمومی در بیماری‌های مختلف به شمار می‌رود.
پزشک نیز بسته به دانش خود، محل درد و بیماری را تشخیص داده و درمان می‌کند. بیماری، درد و مرگ همیشه به عنوان رویدادهای ناخوشایند زندگی بشری بوده‌اند و اساس علم پزشکی برای چیره شدن به عوامل آزاردهنده‌ی بشر پایه گذاری شده است.
درمان درد در قدیم با چه روش‌هایی انجام می‌شد؟
پزشکان در مصر قدیم اعتقاد داشتند که سوراخ چپ بینی مهم ترین محل برای ورود بیماری‌هاست. که بنا بر این اعتقادات، آن‌ها درمان سردردهای بیماران را توسط تحریک به عطسه کردن، تعریق، ادرار کردن و حتی سوراخ کردن جمجمه برای خروج عامل (روح) بیماری‌زا از بدن انجام می‌دادند.
درد، یک احساس در قلب است.
بومی‌های آمریکا عقیده داشتند که درد، یک احساس در قلب است، فواید طب سوزنی بر کسی پوشیده نیست و چینی‌ها نقاط مختلف بدن را منشاء درد می‌دانستند و با سوزن زدن به این نقاط به درمان بیماری‌ها اقدام می‌کردند. و هنوز هم بازار طب سوزنی برای درمان دردها داغ است.
از نگاه علمی و امروزی درد چیست؟
در واقع درد، یک موج الکتریکی ارسال شده از ناحیه‌ی آسیب دیده به سمت نخاع و مغز است. درد خود یک بیماری نیست، بلکه علامتی هشداردهنده از بیماری به حساب می‌آید. اهمیت درد تا حدی است که مجامع بین‌المللی یازدهم اکتبر (بیستم مهر) را به عنوان روز جهانی مبارزه با درد انتخاب کرده‌اند.
رشته تخصصی درد
با توجه به مطالب بالا و اهمیت موضوع درد ، علم پزشکی مدت‌هاست که شاخه‌ی درمان و تشخیص درد را به عنوان یک رشته‌ی فوق تخصص درد در پزشکی اعلام کرده و کلینیک‌های درد به عنوان اولین خط مراجعه بیماران دردمند به شمار می‌رود.
روش ها و اقدامات انجام شده در رشته درد به هیج وجه به دنبال پاک کردن صورت مسئله از طریق بی حس کردن عضله و خاموش کردن درد به وسیله مسکن های مختلف نیست. بلکه پزشک فوق تخصص درد تمام تلاش خود را برای تشخیص، کنترل و درمان علتی که درد را ایجاد کرده است، می نماید.
در اجرای این راستا بیماران مراجعه کننده به کلینیک درد به دقت معاینه شده و در صورت نیاز اقدامات تشخیصی مانند ام ار آی ، رادیوگرافی ، آزمایشات مختلف و سایر روش های تشخیص درد انجام خواهد شد.
وظیفه کلینیک درد چیست ؟
کلینیک‌های درد، مراکزی هستند که با ارزیابی، تشخیص و درمان انواع دردهای حاد و مزمن به بهبود بیماران درد کمک می‌کنند. در کلینیک های درد پزشکان فوق تخصص درد، به کمک متخصصان پزشکی فیزیکی، پزشکی توانبخشی، پزشکی ورزشی، روان شناس بالینی یا روانپزشک برای درمان درد تلاش می کنند.
در کلینیک های درد ابتدا پزشکان فوق تخصص درد با انجام معاینه و ارزیابی دقیق، علت درد بیمار را شناسایی می کنند، سپس با ترکیب درمان های دارویی برای رفع یا کاهش درد اقدام می نمایند. در صورت نرسیدن به نتیجه مطلوب گام بعدی استفاده از درمان های مداخله ای است.
این درمان ها در اتاق عمل استریل و به کمک فلوئوروسکوپی و پرتونگاری انجام می‌شوند تا دقت و ایمنی بالایی داشته باشد. بعد از طی این مراحل و کنترل درد، بیمار به همکاران پزشکی فیزیکی، پزشکی ورزشی یا پزشکی توانبخشی معرفی می شود، تا با دریافت نسخه های ورزشی توانایی های بدنی بیمار بهبود یابد.
مرحله آخر در کلینیک درد
و در مرحله آخر همکاران متخصص روانشناس بالینی یا روان پزشک بیمار را معاینه و درمان های لازم را برای بهبود وضعیت روحی – روانی بیمار ارائه می دهند. در واقع وجود این کلینیک‌ها موجب عدم سرگردانی بیمار جهت یافتن متخصص مربوطه و کوتاه کردن زمان درمان بیماری به طور کامل می‌شود.
روش کار در کلینیک درد
متخصصان در کلینیک های درد از مجموعه ای از تکنیک های تشخیص و درمان اختلالات درد برای بهبود حال بیمار استفاده می کنند. این مجموعه اغلب شامل گرفتن تاریخچه پزشکی شخصی و خانوادگی، ارزیابی شیوه زندگی بیمار (مثلا سطح و نوع فعالیت، نوع رژیم غذایی )، بازبینی آزمایشات قبلی بیمار.
و در نهایت انجام معاینه فیزیکی می باشد. روش درمان درد به علت آن وابسته است. برخی از درمان ها برای کاهش درد و برخی از آن ها برای کمک به بیمار برای کنترل درد طراحی شده اند. مهم ترین روش ها برای کاهش درد عبارتند از:
- تجویز دارو
- تزریق
- ایمپلنت
- بلوک های عصبی
- فیزیوتراپی
- جراحی باز یا بسته ( مانند جراحی ستون فقرات، جایگزینی مفصل و … )
مزایا و برتری کلینیک درد نسبت به سایر کلینیک ها
همکاری نزدیک متخصص درد با چندین متخصص در رشته های گوناگون و استفاده از روش های حرفه ای برای ریشه یابی علت درد، به طور قابل توجه ای موفقیت در درمان را افزایش می دهد. از طرفی استفاده از عمل های جراحی اینترنشنال یا مداخله ای در این رشته سبب می شود تا بافت های طبیعی بدن تا حد ممکن دستکاری نشوند.
جراحی مداخله ای
یعنی دستکاری و درمان عامل ایجاد کننده درد بدون آنکه پوست شکافته یا فرد بی هوش شود. در این عمل ها آناتومی بدن دستکاری نشده و عوارضی که ناشی از برش پوست، استخوان یا عضلات هستند، ایجاد نخواهد شد. عدم نیاز به بی هوشی و سرپایی بودن این عمل ها، سبب حذف خطرات بسیاری شده است.
رفع کمر درد در کلینیک های درد
کمر درد یکی از شایع ترین دردهای رایج بین زنان و مردان است. اغلب کمر دردها حالتی بهبود پذیر دارند و با اقدامات اولیه نظیر استراحت یا داروهای ضد درد ساده طی یک هفته بهبود می یابند. اما در مواردی که کمر درد حالتی مزمن به خود می گیرد، کلینیک درد طی یک معاینه دقیق شروع به ریشه یابی علت درد می نماید.
عوامل مختلفی نظیر استخوان ها، مفاصل، دیسک های بین مهره ای، لیگمان ها، عضلات، پرده های اطراف نخاع، ریشه های عصبی و حتی یک بیماری عفونی و التهابی می توانند باعث کمر درد شوند.
بعد از تشخیص علت اصلی در صورت امکان از روش های دارو درمانی یا حرکات ورزشی و کششی ( که توسط پزشک متخصص ورزشی، پزشک متخصص فیزیکی یا متخصص توانبخشی ارائه می شود ) و یا جراحی های بسته اقدام به از بین بردن عامل ایجاد کننده درد می نمایند.
مثلاً زمانی که کمر درد مربوط به دیسک باشد، در طی جراحی بسته دیسک بدون باز شدن پوست با وسیله ای خاص مقداری از حجم داخل دیسک که باعث ایجاد فشار روی ریشه عصبی شده است را برداشته و در طی آزاد شدن ریشه عصبی، درد از بین خواهد رفت.
رفع درد سرطان در کلینیک درد
درد یکی از مهم ترین مسائلی است که سبب آزردگی و تضعیف روحیه در بیماران مبتلا به سرطان شده و حتی گاهی باعث کاهش یا از بین رفتن انگیزه بیمار برای ادامه درمان های تجویز شده می شود. بسیاری از بیماران در چنین شرایطی به داروهای ضد درد قوی که اغلب مخدر هستند روی می آورند.
و در نتیجه با مشکلات زیادی روبرو شده و گوشه گیر می شوند. اقدامات کلینیک درد برای این بیماران می تواند به صورت مهار دائم نورولیز ( مسیر های انتقال دهنده درد ) در مناطق درگیر، یا تعبیه پمپ های دائم زیر پوستی که داروی بسیار کمی را به نخاع می فرستد، باشد.
وضعیت کلینیک درد در ایران چگونه است؟
چند سالی است که در ایران کلینیک‌های درد با حضور مجموعه‌ای از متخصصان مشاور در شاخه‌های مختلف پزشکی از جمله: بیهوشی، ارتوپدی، مغز و اعصاب، روانپزشکی، طب کار، داخلی، فیزیوتراپی و پرستاری تأسیس شده است.
خط اول درمان دردهای حاد و مزمن را برعهده دارند، اما هنوز این کلینیک‌ها و متخصصان درد ناشناخته هستند و معدودی از افراد مستقیماً به متخصص درد مراجعه می‌کنند، در حالی که مراجعه‌ی مستقیم به این مراکز موجب تشخیص و درمان زودتر بیماری و صرف هزینه‌ی کمتر برای بیمار می‌شود.
چگونه یک متخصص درد مجرب و توانا پیدا کنیم؟
با توجه به اهمیت کلینیک فوق تخصصی درد برای سلامتی افراد، برای پیدا کردن یک متخصص درد توانا می توانید مراحل زیر را گام به گام انجام دهید:
- از پزشک عمومی خود پرس و جو کنید.
- با خانواده و دوستان خود مشورت کنید.
- در صفحات اجتماعی مانند گوگل، اینستا و … جستجو کنید.
بعد از آنکه کلینیک درد خوبی پیدا کردید، با کلینیک تماس گرفته و بیشتر پرس و جو کنید. پرسیدن سوالاتی نظیر میزان تحصیلات متخصص درد، درمان هایی که کلینیک ارائه می دهند، درمان هایی که متخصص درد برای بیماری شما توصیه می کند و. .. می تواند شما را به هدف تان نزدیک کند.
بهترین کلینیک درد در تهران
از بهترین کلینیک های درد در تهران می توان به: کلینیک درد مهرگان با همکاری متخصص درد ” دکتر مجید نجفی ” واقع در خیابان شریعتی ، بالاتر از حسینیه ارشاد، ابتدای خیابان قبا، پلاک ۶، طبقه پنجم، واحد ۱۴
کلینیک درد ماهان با همکاری فوق تخصص درد ” دکتر مجید حیدریان ” واقع خیابان فجر، روبروی بیمارستان جم، کوچه مدائن، پلاک ۲۰، ساختمان پزشکان ماهان، طبقه ۵، واحد ۱۰ اشاره کرد.
سخن پایانی
کلینیک درد یک مرکز درمانی است که در جهت درمان همه ی دردهای حاد و مزمن تلاش می کند، هدف این کلینیک بازیابی عملکرد خوب و دستیابی به یک زندگی پر بار و بدور از دغدغه درد برای بیمار می باشد. خداوند برای شکوفا کردن استعدادها و پرورش بندگان آنان را با گرفتاری‌ها، درد و رنج می‌آزماید تا آبدیده و مقاوم شوند.
تحریریه پزشک آشنا
