مهمترین مهارت یک روانشناس بالینی چیست ؟
روانشناس بالینی
مسلماً همه شما این روزها واژه روانشناس بالینی را به کرات شنیده اید، اما با این وجود هنوز هم بسیاری از افراد شناخت کاملی در مورد این رشته از روان درمانی نداشته و تفاوت روانشناس بالینی و عمومی را به درستی نمی دانند. به همین خاطر رسانه اینترنتی پزشک آشنا بر این شد تا در این مطلب به طور اختصاصی در مورد دکتر روانشناسی بالینی صحبت کرده و همچنین مواردی از قبیل مهمترین مهارت روانشناس بالینی چیست و … را به چالش بکشد. بنابراین پیشنهاد می کنیم تا انتهای این مطلب فوق العاده همراه ما باشید.
دکتر روانشناس بالینی
در بازه هایی از زمان روان انسان هم همچون جسم او دچار مشکل شده و ممکن است آسیب ببیند. بسیاری از آسیب های روانی گذرا بوده و به خودی خود درمان می شوند. اما برخی از آن ها هم اثرت طولانی مدت داشته و بدون اینکه ما آگاه باشیم بر تصمیم گیری ها، تفکرات، رفتارها، نگاه ما به افراد و … تاثیر می گذراند.
اینجا، همان جاییست که لازم است تا از یک متخصص روان درمان کمک گرفته و روان آسیب دیده و بیمار خود را درمان کنیم. خوشبختانه در حال حاضر روانپزشکان و روانشناسان بسیاری هستند که می توانند در حوزه های مختلف کمک های گوناگون و بسیار خوبی را ارائه دهند. اما بسیار مهم است که تشخیص دهیم به چه کسی نیاز داریم؟!
روانپزشک همانطور که از نامش پیداست، کسی است که پس از بررسی و ارزیابی رفتارهای ما، شروع به تجویز دارو می نماید. اما روانشناسان افرادی هستند که به روش های دیگر بغیر از تجویز دارو اینکار را برای ما انجام می دهند. روانشناس بالینی یکی از زیر شاخه های علم روانشناسی است، که بدون دارو به ما کمک می کند.
در واقع دکتر روانشناسی بالینی به وسیله صحبت کردن با بیمار، علل آسیب های روانی ایجاد شده را تشخیص داده و پس از آن به درمان ناهنجاری ها، ناتوانی ها و مشکلات رفتاری فرد در سنین مختلف می پردازد. مسیر تشخیص آسیب های روانی توسط روانشناس بالینی دقیقاً شبیه به عملکرد پزشکان در حوزه بیماری های جسمی است.
روش درمان آسیب های روانی توسط روانشناس بالینی چگونه است؟
دکتر روانشناسی بالینی در گام اول، به ارزیابی بیمار می پردازد تا مشکل را تشخیص دهد، پس از آن دلیل ایجاد این عارضه را شناسایی می کند. روش شناسایی اختلال ایجاد شده به طرق مختلفی از قبیل رویکرد روان پویشی، رویکرد انسان گرایانه و رویکرد شناختی رفتاری انجام می شود. در ادامه این روش ها را توضیح می دهیم.
رویکرد شناختی رفتاری: طی این رویکرد روانشناس تشخیص می دهد که بسیاری از اختلالات روانی از افکار و رفتار منفی فرد ناشی می شوند. هدف اصلی از این رویکرد این است که بیمار عوامل بروز مشکلات خود را شناسایی کرده و برای کنار آمدن با آنها آموزش ببیند. در طی این شیوه مشکلات از طریق گفتگو شناسایی می گردند.
رویکرد انسان گرایانه: بر طبق این رویکرد هر بیماری خصوصیات رفتاری خود را بهتر از هر شخص دیگری شناخته و می تواند در جهت بهبود یا تخریب آن گام بردارد. به همین خاطر در این رویکرد، دکتر روانشناسی بالینی به بیمار کمک می کند تا روی زمان حال تمرکز کرده و اتفاقات گذشته را فراموش و جهت درمان خود اقدام نماید.
رویکرد روان پویشی: طبق رویکرد روان پویشی به بیمار کمک می شود تا با افکار منفی که در ناخودآگاهش قرار دارد، آشنا شده و آنها را بشناسد. در واقع روانشناسان بالینی به کمک این رویکرد سعی می کنند تا بیمار تعارضات پنهان شده گذشته را کشف کرده و سپس به کمک شیوه های مختلف آنها را درمان یا بی اثر نمایند.
بهترین رویکردی که روانشناس می تواند از آن استفاده کند؟
هر یک از رویکردهایی که در بخش قبلی عنوان شد می توانند برای درمان مراجعه کننده استفاده شوند. برخی از دکتران روانشناسی بالینی یک رویکرد را بر سایر رویکردها ترجیح می دهند. اما ممکن است رویکردهای دیگر هم در درمان بیماری موثر باشند. بنابراین این روانشناس بالینی است که باید نوع رویکرد را انتخاب نماید.
ولی صرف نظر از اینکه چه رویکردی برای درمان بیمار انتخاب می شود، هر روش نیاز به جلسات درمانی متعدد دارد. در واقع روانشناس بالینی از جمله تخصص هایی است که باید بر دانش روز و آخرین یافته های این علم مسلط باشد. چراکه حضور این دسته از روانشناسان در بسیاری از مراکز پزشکی و درمانی موضوعی جدی و حیاتی است.
مهمترین مهارت یک روانشناس بالینی چیست؟
برای بسیاری از افراد این سوال است که مهمترین مهارت یک روانشناس بالینی چیست که متخصصان این شاخه از علم روانشناسی را از دیگر روانشناسان جدا می نماید. برای پاسخ باید بگوییم که رواشناسان بالینی در طول تحصیل و رشد خود مهارت های خاصی را برای درمان و بهبود بیمار روانی بدست می آورند. به عنوان مثال:
- درک گسترده در مورد مشکلات سلامت روان و علت بروز آنها در سنین مختلف
- دانش وسیع در زمینه بررسی و ارزیابی، تشخیص و درمان اختلالات روانی
- توانایی بالقوه در انجام تحقیقات و گردآوری داده های آماری برای درک بهتر روانشناسی بالینی
- انجام تست ها و آزمون های روانشناسی به منظور بررسی مشکلات و همچنین درک بهتر بیمارانی که پریشانی روانشناختی دارند.
- مشاوره و مشورت با سایر سازمان های بهداشتی و متخصصان سلامت به منظور بررسی مشکلات عاطفی، رفتاری و روانی شدید.
افرادی که باید به روانشناس بالینی مراجعه کنند:
- اشخاص افسرده یا کسانی که به خودکشی فکر می کنند.
- اشخاصی که به مشروبات یا مواد مخدر اعتیاد دارند.
- اشخاصی که از مشکل خواب زیاد یا خواب کم رنج می برند.
- اشخاصی که به یک موضوع خاص مانند بازی، قمار یا … اعتیاد دارند.
- اشخاصی که بیش فعال هستند یا اختلال کمبود توجه دارند.
- اشخاصی که درگیر اختلالات وسواسی فکری یا عملی هستند.
- اشخاصی که به صورت عمدی قصد صدمه زدن به خود یا دیگران را دارند.
- اشخاصی که با تغییرات عمده زندگی خود کنار نیامده و دچار اضطراب، استرس، ترس یا نگرانی هستند.
- اشخاصی که از کودکی به بیماری هایی مانند اوتیسم، بیش فعالی، ناتوانی ذهنی، مشکلات یادگیری یا اضطراب و افسردگی دچار هستند.
تفاوت بین روانشناس بالینی و عمومی
به طور کلی علم روانشناسی علمی است که روی مغز، رفتارهای ذهنی و نوع عملکردهای روان شناختی انسان ها کار می کند. رسالت روانشناسان این است که درک کنند، ذهن انسان چگونه کار کرده و چگونه به نیازهایش پاسخ می دهد. اما در این میان بین عملکرد روانشناسان عمومی و روانشناسان بالینی تفاوت هایی وجود دارد.
روانشناسان عمومی افرادی هستند که مفاهیمی همچون رفتار، روابط، احساسات، ادراک انسانی، توجه، انگیزه، شناخت و … را مطالعه می کنند. بسیاری از افراد در سرتاسر جهان، زمانی که درگیر مشکلات روحی و روانی می شوند به روانشناس عمومی مراجعه می کنند. یک روانشناس عمومی می تواند با مدرک لیسانس کار خود را شروع کند.
اما روانشناس بالینی به کمک اصول علمی روانشناسی به درمان بیمارانی که از اختلالات روانی رنج می برند، می پردازند. اصلی ترین هدف روانشناس بالینی ارائه یک متد درمانی کارآمد است که بتواند ذهن و روان بیمار را بهبود بخشد. که البته برای این منظور دارویی تجویز نمی گردد، تنها از روش های روان درمانی استفاده می شود.
چگونه روانشناس بالینی شویم؟
برای تبدیل شدن یه یک دکتر روانشناسی بالینی لازم است تا آموزش های تجربی و آکادمیک بسیاری را در حوزه روانشناسی کسب کنید. افراد در این حوزه باید برنامه مطالعاتی دقیقی چیده و نسبت به آن متعهد باشند. در ابتدا باید در رشته روانشناسی تحصیل کرده و مدرک لیسانس خود را از یک موسسه معتبر دریافت کنند.
علاوه بر این لازم است بدانید، فرد متقاضی به رشته روانشناسی بالینی باید در ۴ درس تخصصی نمره بالای ۱۸ دریافت کند. پس از طی مراحل عنوان شده، حال باید از یک دانشگاه معتبر مدرک فوق لیسانس و دکترای خود را دریافت کنید. همچنین لازم است بدانید که مسیر دکترای این رشته دارای پایان نامه و دوره کارآموزی می باشد.
در بسیاری از دانشگاه ها تعداد ساعات کارآموزی، مساوی با یک واحد درسی است. پس از گذراندن واحدها، پایان نامه و همین طور دوره کارورزی روانشناسی بالینی، باید برای اخذ مجوز دولتی درخواست دهید. این مجوز بیانگر این است که شما به طور قانونی می توانید به عنوان یک دکتر روانشناسی بالینی فعالیت خود را آغاز کنید.
درآمد روانشناسی بالینی
درآمد روانشناسی بالینی تا حد زیادی وابسته به میزان تحصیلات، مهارت و کارایی شما در رشته مربوطه است. چنانچه از مقطع کارشناسی بخواهید وارد بازار کار شوید می توانید در ارگان هایی مانند: نیروی انتظامی، مدارس، مهد کودک و … کار کنید. اما اگر تمایل دارید کلینیک تاسیس کنید باید کارشناسی ارشد داشته باشید.
اشخاص با مدرک دکتری شانس بیشتری برای تاسیس کلینیک دارند. به طور کلی میزان درآمد روانشناشی بالینی ارتباط زیادی با تخصص، تجربه و آگاهی فرد دارد، بنابراین برای رسیدن به درآمد دلخواه لازم است تا تجربه و سطح آگاهی خود را افزایش دهید. اما به صورت نسبی پایه درآمد شما در این رشته از قانون کار تبعیت می کند.
سخن پایانی
روانشناس بالینی می تواند بسیار تخصصی تر از یک روانشناس عمومی علت ایجاد اختلالات روانی را بررسی کرده و با علم و تخصصی که دارد، روش کارآمد تری را برای درمان ارائه دهد. روانشناسان بالینی در حوزه های مختلفی مانند روانشناسی کودک، سالمند، عصب نگر و … فعالیت می کنند.
تحریریه پزشک آشنا
