باقلی‌ خورها از خواص باقلا برای بدن خبر دارید؟

خواص باقلا

این گیاه را به فارسی باقلا یا باقلی، به عربی «فول» و به انگلیسی «fave» یا «sevilte» می‌ نامند. خواص باقلا آن قدر زیاد است که سالیان سال است که در برنامه غذایی ایرانیان جایگاه خاصی دارد. باقلا گیاهی علفی و یک ساله است. ساقه‌ ی مربع شکل، ایستا و شیاردار که برگ‌ های متناوب و مرکب با برگچه‌ های تخم مرغی و گل‌ های سفید دارد و گاهی لکه‌ های سیاه و لکه های بنفش روی آن دیده می‌شود. با رسانه اینترنتی پزشک آشنا همراه باشید تا بیشتر از خواص باقلا برای بدن آگاه شوید.

معرفی باقلا

باقلا از گروه حبوبات و در خانواده نخود جای می گیرد. می دانید که حبوبات ارزش غذایی بسیار بالایی دارند و به نظر دکتر رژیم مناسب ترین جایگزین برای گوشت هستند. چرا که علاوه بر پروتئین مقداری نشاسته هم دارند. بنابراین هم انرژی بدن را تامین می کنند و هم پروتئین مورد نیاز را به مصرف کننده می رسانند.

میوه‌ ی آن نیام دارد و دارای غلافی پوشیده از کرک به طول ۱۲ تا ۱۵ سانتی‌ متر است که در هر غلاف تعدادی دانه قرار می گیرد. از اعضای هوایی آن اعم از گیاه گل، سرشاخه‌ ی گل‌ دار و میوه و تخم آن در طب سنتی استفاده می‌ شود.

باقلای تازه دارای طبع ای سرد، باقلای خشک شده دارای طبع ای سرد و خشک و گل آن طبع گرمی دارد. در گیاه باقلا ۰۲/۰ میلی‌ گرم آرسنیک، در خاکستر آن ۳۰۴/۰ درصد اکسید دوپلمپ (pbo) و در میوه‌ ی آن «ال.نیروزین»، «ال‌‌ دی‌ اکسی فنیل آلمانین»، «یسین و کوتویسین»، مواد آلبومی فییدی و هیدروکربنه وجود دارد.

مهم ترین و بارزترین خواص باقلا

باقلا عطر و طعم بی نظیری دارد و برای درمان یا بهبود بسیاری از بیماری ها، بیماری های پوستی ، یبوست، جلوگیری از سفید شدن مو …. موثر است. باقلا به نظر دکتر رژیم غذایی عنوان یکی از مهم ترین منابع فیبر و پروتئین محسوب می شود و مصرف آن با برنج تمامی پروتئین ها و اسید آمینه های ضروری بدن را تامین می کند.

کلسیم و پتاسیم موجود در باقلا به کنترل فشار خون کمک کرده و از پوکی استخوان جلوگیری می کند. علاوه بر این باقلا سرشار از آهن، منگنز، فسفر، مس، منیزیوم، ویتامین C ، ویتامینA ، ویتامین K، ویتامین B و اسید فولیک است، بنابراین به عنوان یک ماده مناسب برای کم خونی شناخته می شود.

نه تنها باقلا بلکه گل آن هم فواید خاص خود را دارد. جوشانده‌ ی ۴۰۰ گرم گل باقلا در یک لیتر آب برای دفع سنگ کلیه و کیست‌ های کلیوی موثر است و باید روزی سه لیوان مصرف شود. جوشانده‌ ی ۲۰۰ گرم باقلا و میوه‌ ی آن در سه لیتر آب جوش برای درمان ورم مثانه موثر است و باید روزی سه لیوان مصرف شود.

معجزه های درمانی باقلا برای پوست و بدن

۲۰۰ گرم باقلا را پوست، آسیاب و با آرد جو خمیر ملایمی درست کنید و روی جوش‌ ها و آبسه‌ های چرکی بگذارید. این کار را تا چهارده شب پشت سر هم تکرار کنید تا عفونت خارج شود. برای درمان زخم روده‌ها و کولیتک تا چهارده روز پشت سر هم، صد گرم باقلای تازه را بجوشانید، با سرکه و نمک بپزید و با پوست بخورید.

با این کار اسهال‌ های عصبی حاصل زخم روده‌ ها درمان می‌ شود. برای استفاده از خواص پوست باقلا برای موهای زائد ؛ بدن را با صابون ختمی بشویید و موها را بزنید و باقلای تازه‌ ی کوبیده شده را به صورت ضماد در آن محل بمانید؛ با این کار در آن عضو مو رویش پیدا نمی‌ کند.

این کار را چند بار تکرار کنید تا نتیجه‌ ی خوبی بگیرید. یکی از بارزترین خواص باقلا پیشگیری و درمان افسردگی بدون دارو و بهبود خلق و خو می باشد. چرا که باقلا منبع غنی آمینو اسید دوپامین است و این آنزیم در تنظیم خلق و خو و ایجاد نشاط بسیار موثر عمل می کند.

جوشانده‌ ی گل باقلا به مقدار ۳۰ تا ۶۰ گرم در یک لیتر آب، نوشیدنی مدرنی است که اگر در فواصل غذا یک فنجان مصرف شود برای رماتیسم، نقرس و درد مفاصل بسیار مفید است. یکی دیگر از خواص باقلا تقویت میل جنسی در خانم ها و آقایان است.

 باقلا پرچم دار فیبر غذایی

در مقایسه بین حبوبات باقلا پرچم دار فیبر غذایی است. این دانه باعث تسریع در هضم غذا و از بین رفتن یبوست و کاهش چربی خون می شود، به خصوص زمانی که با پوست مصرف شود. همچنین فیبر موجود در باقلا باعث تنظیم سطح قند خون می شود به همین دلیل برای افراد دیابتی بسیار مفید است.

فیبر موجود در باقلا خطر ابتلا به سرطان های دستگاه گوارشی را هم کاهش می دهد و همین طور به سم زدایی بدن از مواد مضر کمک شایانی می کند. جوشانده‌ ی برگ‌های باقلا برای رفع ورم سر، انگشت‌های دست که به اصطلاح به آن «گوشه کرده» می‌گویند بسیار مفید است.

برای برطرف شدن التهاب و درد نوک انگشتان و ناخن باید یک مشت برگ باقلا را با نیم لیتر آب بجوشانید و بگذارید کمی خنک شود و سپس انگشتان خود را به مدت دو ساعت در آن قرار دهید تا التهاب و درد برطرف شود.

سایر خواص درمانی باقلا

• جوشانده‌ ی باقلا آب اضافی را از بدن خارج می‌ کند.
• اگر باقلا را با آب بپزید و با پوست بخورید، اسهال مزمن را درمان می‌ کند.
• برای رفع گرفتگی صدا، آرد باقلا را با روغن بادام و قند مخلوط کنید سپس میل کنید.
• برای رفع کوفتگی و ورم سینه، آرد باقلا را با آرد جو مخلوط کنید و با سرکه و نعناع بپزید و ضمادی را که به دست می‌آید روی ورم و کوفتگی قرار دهید.
• برای درمان تکرار ادرار از جوشانده‌ی ریشه‌ ی باقلا استفاده کنید.

باقلای زرد

باقلای زرد همان خشک شده باقلای سبز زیر نور خورشید است. نگهداری از این باقلا بسیار آسان است، به این صورت که به راحتی می توانید آن را در کابینت یا هر جای خنک دیگری بگذارید و لازم نیست حتماً گوشه ای از فریزر خود را برای نگهداری از آن خالی کنید.

از نظر طب سنتی باقلای زرد دارای طبع سرد و تر می باشد و معمولاً از آن در پخت یک خوراک ایرانی به نام دمپختک استفاده می شود. البته بهتر است قبل از استفاده از باقلای زرد برای این غذا آن را به مدت ۲۴ ساعت در آب خیس کنید.

بسیاری از خواص باقلای زرد مشابه خواص باقلا می باشد. جوشانده باقلای زرد اثر خوبی در درمان بیماری های رماتیسم، نقرس، کم خونی، اسهال و … دارد. از پودر باقلای زرد در تهیه انواع ماسک های صورت استفاده فراوانی می شود.

خواص باقلا برای پوست صورت

استفاده از باقلا برای تهیه انواع ماسک برای بهبود و زیبایی پوست صورت و مو یکی دیگر از خواص باقلا برای پوست صورت محسوب می شود. برای تهیه ماسک ضد جوش باقلا مقداری باقلای خشک را پودر کرده و با کمی آب و سرکه ترکیب کنید. خمیر به دست آمده را روی پوست صورت قرار دهید تا خشک شود.

این ماسک به علت استفاده از سرکه دارای خاصیت لایه برداری برای پوست های چرب می باشد. چنانچه پوست شما چرب است، بعد از خشک شدن ماسک، پوست صورت خود را ماساژ دهید تا لایه برداری شود و در صورتی که پوست شما خشک است برای جلوگیری از عوارض جانبی، از مقدار کمتری سرکه در ترکیب خود استفاده کنید.

ماسک لکه بر باقلا

مقداری باقلا را در آب پخته، سپس بکوبید و آن را بر روی پوست قرار دهید و بعد از ۱۰ دقیقه بشورید. البته این کار را باید تا چندین روز متوالی تکرار کنید. برای آماده سازی ماسک برای از بین رفتن ورم چشم ، ۱۰۰ گرم آرد و دانه‌ ی باقلا را با ۱۰۰ گرم شنبلیله و ۱۰۰ گرم عسل مخلوط کنید.

و روی ورم‌ های بنا گوش و زیر چشم بگذارید و چند روز تکرار کنید تا ورم‌ های گرم را از بین ببرد. برای تهیه ماسک موی باقلا مقداری گل باقلا را کوبیده و به موهای خود بمالید. این کار از سفیدی زود رس مو جلوگیری می کند.

مضرات باقلا

• باقلا در بعضی از اشخاص تولید نفخ و سنگینی معده می‌ کند.
• مصرف باقلا با ماست باعث ایجاد دل پیچه می شود.
• باقلا ممکن است باعث واکنش آلرژیک شود. برای کاهش علائم آلرژیک باید قبل از مصرف آن را خوب بپزید.

چه کسانی نباید باقلا مصرف کنند؟

متاسفانه با وجود اینکه خواص باقلا بسیار زیاد است، اما افراد مبتلا به فاویسم باید از خوردن و حتی بوییدن باقلا خودداری کنند. فاویسم یک بیماری ژنیتیکی خونی است، که معمولاً در اثر خوردن باقلای سبز خام و گاهاً باقلای فریز شده به وجود می آید.

در این بیماری، طی ۲۴ تا ۴۸ ساعت بعد از خوردن باقلا گلبول های قرمز خون شروع به تخریب شدن می کنند. نتیجه این تخریب علائمی چون زردی پوست و سفید چشم، سر درد، احساس خستگی، تهوع، استفراغ، اسهال و گاهی نارسایی کلیوی و خون در ادرار می باشد. به عبارتی دیگر در این عارضه خون بدن کم می شود.

فرد مبتلا باید خیلی سریع خون و سرم های غذایی دریافت کند. برای جلوگیری از این عارضه باید ابتدا باقلا را پوست‌ بکنید و بجوشانید و آب آن را دور بریزید، سپس به آن مقداری آب اضافه کنید و بعد از پختن با روغن بادام و ادویه گرم‌ مانند دارچین و فلفل بخورید.

این طرز پخت عوارض مصرف باقلا را برای افراد فاویسم کاهش می دهد. بعضی افراد بر این باور هستند که مصرف باقلا در دوران بارداری ممکن است احتمال ابتلای جنین به بیماری فاویسم را افزایش دهد. البته هنوز این موضوع از لحاظ علمی به اثبات نرسیده است.

سخن پایانی

همین طور که در این مطلب ملاحظه کردید، باقلا دارای خواص مفید زیادی برای بدن است ولی باقلای تازه ممکن است موجب مسمومیت و حساسیت شدیدی به نام فاویسم شود، پس باید در خوردن باقلای خام و تازه احتیاط کنید. معمولا اشخاصی که به باقلای تازه حساسیت دارند، دچار کمبود یا فاقد آنزیم G6PD هستند.

تحریریه پزشک آشنا با همکاری مجله هفت روز زندگی